Alles wat hier groeit, is eetbaar
,,Ga zitten. Warm is het, hè?” Dankbaar neem ik een glas water uit de groene handen van Bé. Hij is vrijwilliger in het Voedselbos van Glimmen. Mijn dorst is gestild, die van de jonge bomen niet. ,,Ik heb in de drie jaar dat het bos bestaat heel wat emmertjes van de Drentse Aa naar de bomen geloodst”, verzucht Be. “We moeten ze met deze droogte toch een beetje helpen.”
De zussen Madeleine en Marlies knijpen hun handen dicht met Bé. Zij zijn de grondleggers van het Voedselbos, dat bestaat sinds 2019. “We willen met het bos laten zien wat de natuur aan eetbaars voortbrengt en wat je ervan kunt maken. Alle bomen, planten, struiken en bodembedekkers die hier groeien, brengen iets eetbaars voort”, vertelt Madeleine. “Van noten en vruchten tot fruit en kruiden.”
Minder grond, meer oogst
Het bos is opgebouwd uit zeven lagen, die variëren in hoogte, vertelt Marlies. Zij is de architect van het terrein. Het herbergt ‘klassieke’ bomen zoals de tamme kastanje, de appel- de peer- en de lindeboom. Daarnaast groeien er exotische soorten, zoals de amandel-, de peccannoot- en de uiensoepboom. Onder dit vruchtbare ‘dak’, groeit een grote variëteit aan struiken. Hoge struiken zoals de vlier, hazelaar en meidoorn. En bessenstruiken zoals de nachipeer en abrikoos. Een ‘treetje’ lager groeien kruiden zoals de brandnetel, teunisbloem, lavendel en rozemarijn. Daaronder groeien bodembedekkers zoals daslook, speenkruid en zevenblad. In hun midden groeien wortels en paddenstoelen en eetbare waterplanten zoals pijlkruid.
“Het voedselbos is aangelegd in verticale lagen”, legt Marlies uit. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een maïsveld, waar één soort op één hoogte groeit. Hier vind je een grote variatie aan eetbare soorten, waarbij de een op hoogte groeit, de ander dichtbij de bodem. Zo kunnen we op minder oppervlakte meer oogst creëren.”
Gezonde bodem
De grond in het bos wordt niet bewerkt, wat bijdraagt aan een gezond en rijk bodemleven. “De grond is een spons voor voedingsstoffen en vocht. En een ‘thuis’ voor bacteriën en schimmels. Die hebben lucht nodig om hun werk te kunnen doen. Daarom laten wij de bodem met rust en mogen bezoekers alleen op de paden wandelen. Mollen ploegen de grond nu en dan om.”
Aan de bodem worden geen mest en bestrijdingsmiddelen toegevoegd. In principe worden de bomen en planten niet bewaterd. “Het systeem moet zichzelf in stand houden. De jonge aanplant heeft het wel moeilijk na drie droge lentes. Die hebben we minimaal moeten bewateren. Maar in de toekomst moet dat niet meer nodig zijn.”
Talent
Bé is een van de ongeveer veertig vrijwilligers die zich heeft verbonden aan het Voedselbos. “Het is hartverwarmend dat er zoveel mensen zijn die zich over deze plek ontfermen.”, merkt Madeleine. “Iedereen benut en ontdekt zijn eigen talent. Een aantal mensen houdt zich volledig bezig met de bouw van het educatiecentrum en heeft hier ook een cursus circulaire bouw voor gevolgd. Het is geweldig wat zij neerzetten.”
Een andere groep is ijverig bezig met het drogen van brandnetelzaden en rozenbottels. De bouw van een composttoilet of droogkast. Er zijn vrijwilligers die proeverijen en rondleidingen begeleiden. Of bij een kok in opleiding zijn zodat ze in de toekomst ook soepen, pesto’s en cakes kunnen maken. “Het enthousiasme is zó groot. Mensen willen echt iets zinvols bijdragen. Voor deze en volgende generaties.”
Dichtbij de natuur
Madeleine en Marlies geven veel rondleidingen aan geïnteresseerden en ondernemers. In de hoop dat zoveel mogelijk mensen in het bos niet alleen voedsel maar ook kennis en inspiratie oogsten. “Wij hopen dat ze die mee naar huis nemen, toepassen en delen met anderen. En dat iedereen die dit bos een warm hart toedraagt, er samen met ons in wil investeren”, zegt Madeleine.
“We zijn met zijn allen ver afgeraakt van de natuur. We laten alles doen, weten onszelf niet te redden. Hier proberen we die connectie met de natuur weer tot stand te brengen. Mensen te laten zien hoe ze voor hun eigen eten kunnen zorgen. Een eigen onderkomen kunnen bouwen. Waar we als mensen zelf toe in staat zijn.” Bé plukt er dagelijks de vruchten van. ,,Vroeger kon ik nog geen aardbei van een maiskolf onderscheiden. Nu verbouw ik thuis pompoenen en bonen. Ik beleef veel plezier aan dit bos en heb hier al ontzettend veel geleerd.”
Foto’s: Kees van de Veen | Tekst: Chantal Bakker
