De e-bike: even gezond als de gewone fiets?

Zwoegend op mijn stadsfiets zie ik ze voorbij vliegen; medefietsers op hun e-bike.  Terwijl ik  de heuveltjes opkruip, vliegen zij er in een zucht overheen. Ik houd me voor dat ik in ieder geval gezonder bezig ben. Maar is dat wel zo? Maakt de ouderwetse fiets gezonder dan de e-bike? Marieke van Heuvelen en Bert Otten, bewegingswetenschappers van UMCG/RUG, geven antwoord.

Van Heuvelen en Otten stellen één ding voorop: fietsen is hoe dan ook goed voor je gezondheid. ‘Mensen die naar werk of school fietsen, zijn fitter, hebben minder last van overgewicht en minder kans op hart- en vaatziekten. Fietsen is ook een goede manier om de Beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad te halen. Die adviseert 150 minuten matig of zwaar intensieve inspanning per week voor volwassenen en dagelijks een uur voor kinderen. Fietsen in een redelijk tempo is een matig intensieve activiteit en intensiever dan wandelen. Met een half uurtje per dag doortrappen, ben je dus al heel goed bezig.’

Wat gebeurt er precies in ons lijf als we fietsen?
‘Als je fietst, is vrijwel je hele lijf actief. Je longen en hart moeten ervoor zorgen dat er genoeg zuurstof bij de spieren komt. Die zuurstof maakt energie vrij die de spieren de kracht geven om de trappers rond te krijgen. Het meest actief zijn je beenspieren en de spieren rondom je heup. Maar ook de spieren in je bovenlichaam zijn actief voor het sturen, het in positie houden van je lichaam en behoud van balans. Vooral de kleine hersenen zijn belangrijk om al die spieractiviteit goed op elkaar af te stemmen. Daarnaast zijn tijdens het fietsen de zintuigen actief. Vooral ogen en oren staan op scherp, bijvoorbeeld om te kunnen reageren op ander verkeer. Ook je evenwichtsorgaan en gevoelszintuigen in spieren en huid zijn actief. Je hersenen moeten tenslotte alle informatie die op je afkomt, verwerken. Fietsen brengt dus flink wat teweeg in je lijf.’

Is een ouderwetse fiets gezonder dan een e-bike?
‘In het algemeen is het zo dat je minder hard hoeft te werken op een e-bike dan op een gewone fiets. Vooral als je omhoog fietst of flink tegen de wind in zal je dit merken. Maar dat wil niet zeggen dat met de e-bike gaan niet gezond is. Afhankelijk van de mate van ondersteuning en de snelheid is fietsen op een e-bike nog steeds matig intensief en intensiever dan bijvoorbeeld wandelen. Ook fietsen op de e-bike draagt dus bij aan het halen van de beweegrichtlijnen. De e-bike en de snellere speed pedelec worden vaak gebruikt door forensen die anders met de auto of bus zouden gaan. Dat is alleen maar winst. Ook voor oudere mensen die niet meer de kracht en het uithoudingsvermogen hebben voor een gewone fiets kan de e-bike een uitkomst zijn.’

Is de e-bike gevaarlijker?
‘In 2017 was van alle dodelijke ongevallen met fietsers een kwart van de slachtoffers een fietser op een e-bike. Maar in dat jaar was ook een kwart van de verkochte fietsen in Nederland een e-bike. Toch is vooral voor oudere mensen de e-bike gevaarlijker dan een gewone fiets. Met name mannen boven de 65 jaar hebben vaker ongevallen op een e-bike dan op een gewone fiets. Voor een deel komt dat omdat het reactievermogen met de leeftijd achteruit gaat waardoor het meer tijd kost situaties in te schatten en goed te reageren. De fietssnelheid zou daarop aangepast moeten worden en dat gebeurt niet altijd. Voor ouderen is het door stijfheid in rug en nek moeilijker om goed om je heen te kijken. En tenslotte gaan e-bikers er soms ten onrechte vanuit dat links rijden op het fietspad geoorloofd is, omdat men de snelste zou zijn. Dit kan ook risico met zich meebrengen. Daar komt bij dat automobilisten de snelheid van een e-bike soms onderschatten, met als gevolg een aanrijding van opzij. Toch is het risico van het fietsen in het algemeen klein in vergelijking met het gezondheidsvoordeel. De winst in levensverwachting door regelmatig te fietsen is 3 tot 14 maanden, terwijl de daling in levensverwachting door ongelukken maar 5 tot 9 dagen is. Ga dus vooral lekker fietsen. Neem je de e-bike, pas je snelheid aan, houd rekening met je eigen kunnen en met het andere verkeer.’


Marieke van Heuvelen & Bert Otten werken voor het Centrum voor Bewegingswetenschappen van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).

Deel dit nieuwsbericht

Jouw Nieuws Hier?

© Meer Gezonde Jaren | 2024
Realisatie: BrandNewFresh.com