Vanuit haar ouderlijk huis was Lisa Scholtens, jeugdspeler van de Hoogeveense Damclub, zaterdag de grote ster van het Fitter Brein online damevent, waarmee het project zich aan een breed publiek presenteerde.
De 15-jarige vwo-scholiere stond in een drieënhalf uur durend duel met drie hevig tegenspartelende Hoogeveense opponenten alleen haar vroegere trainer Gerard Bruins remise toe, sloeg haar notatieboekje dicht en nam met een voldane glimlach de felicitaties van het in groten getale opgekomen internetpubliek in ontvangst.
Grootmeester Wouter Sipma ontving in zijn sfeervol ingerichte studio diverse gasten vanuit het Fitter Brein project, dat komende jaren wordt uitgerold in de noordelijke regio. Men poogt het ietwat stoffige imago van het eeuwenoude spel op te poetsen met een keur aan activiteiten voor scholen, buurtcentra, bedrijven, sportclubs en zorginstellingen. Volgens HANNN-directeur Daan Bultje staat het laagdrempelige bordspel symbool voor een relatief onderbelicht aspect van een gezonde leefstijl. ,,Iedereen weet dat bewegen, goed voedsel en schone lucht de gezondheid ten goede komen. Dat geldt echter ook voor de mentale stimulans die van creatieve uitingen als muziek, kunst en het beoefenen van een denkspel als dammen uitgaat. Ook de sociale interactie spreekt me aan. Als kleinkind een potje dammen met oma of opa, dat kan niet verkeerd zijn.”
Fitter Brein
Sinds vorig najaar fungeert het centrum voor ambulante hulpverlening en beschermd wonen Martinizorg uit Groningen als proeftuin voor Fitter Brein. Het heeft al geresulteerd in een door animator Ester Koens wekelijkse belegde DamDonderdag op de locatie aan de Merelstraat, waarbij bewoners en omwonenden een potje kunnen dammen en uitleg over de basisprincipes krijgen. Martinizorg directeur en aanstaand Provinciale Statenlid Mohn Baldew wil het damspel structureel inzetten. ,,Het spel is op maat gesneden voor onze cliënten. Het heeft een lage instap, bevordert de sociale interactie met de omgeving en biedt tegelijk een prachtige mentale uitdaging op ieders eigen niveau.”
Talent
Dat kon fitheidsgoeroe Erik Scherder onderschrijven. De neuropsycholoog annex bewegingswetenschapper betoogde dat de combinatie van gedoseerde beweging, voeding en mentale uitdaging goed is voor een mens en meer gezonde levensjaren oplevert, zeker ook in het perspectief van corona. ,,Ons afweer- en immuunsysteem heeft baat bij het stimuleren van een goede doorbloeding en verhoogde hartslag en dat gebeurt ook in de prachtige verrijkte omgeving die het damspel biedt. Tijdens het spel is er voortdurende interactie tussen neurale netwerken. Wikken, wegen, oproepen en opslaan van informatie, kansen zien, remming op je impulsen, beslissingen nemen, ervaren van tegenslag, de euforie van een mooie actie. Het zit er allemaal in.”
Lisa Scholtens leverde volgens Scherder een bijzondere prestatie, maar hij had er ook wel een verklaring voor. ,,Als ik zelf een partijtje speel ben ik alleen maar bezig met losse schijven en mis door gebrek aan ervaring het overzicht over de stelling. Lisa denkt veel meer in voor haar betekenisvolle patronen. Deels is dat een kwestie van training en deels van talent, want het is natuurlijk fantastisch hoe iemand van haar leeftijd dit al op een dergelijk hoog niveau kan.”
Vechtlust
Behalve haar aanleg en technische vaardigheid toonde de blindspeelster ook de vechtlust en koelbloedigheid van de toekomstige topdammer. Felle tegenstand van haar drie opponenten vergden het uiterste van Scholtens, maar ook toen de minuten wegtikten maakte ze rustig haar afwegingen, doorzag de meeste finesses en schoof vrijwel foutloos naar een ruime 5-1 zege.
Na afloop toonde de bescheiden ster van de avond zich opgelucht en blij. ,,Ik vond het fijn dat ik zo ver kwam en dat de partijen behoorlijk lang duurden. Mijn doel was om mijn gemiddelde te halen en daar ben ik met twee winstpartijen en een remise ruim boven gekomen.”
De meeste hoofdbrekens werden Scholtens bezorgd door haar vroegere juf Delia Schouten (45) . ,,Er gebeurde veel en ik was de stand enkele malen helemaal kwijt, maar toen Delia halverwege een foutje maakte kon ik het toch afmaken”. Ongekend spectaculair was het duel met haar 12-jarige clubgenoot bij Hoogeveen Sophie Blenkers, die zelf een verborgen damcombinatie miste en vervolgens in een surrealistisch middenspel van het bord werd getikt. Hoogeveen-jeugdleider Gerard Bruins (69) bracht zijn voormalig pupil met een machtig centrum in grote problemen, maar werd bij toenemende tijdnood bevangen door de zenuwen. Met al twee overwinningen op zak bleef Scholtens daarentegen de rust zelve, knokte zich terug in de wedstrijd nam met een vilein trucje het initiatief over.
De door computer Scan getoonde winst bleef echter in de resterende slotseconden voor het oog van de jonge meesteres verborgen, zodat Bruins kon afwikkelen naar een welverdiende remise.
Geslaagde damshow
Elders in het virtuele dampark speelden honderden liefhebbers onderlinge partijtjes en sloten jeugdkampioene Nicole de Vries (16) uit Hoogeveen en de 21-jarige Floris Tol uit Groningen hun simultaan met een ruime plusscore af. Ook was het hele event op eigenwijze manier weergegeven door Jasmijn Scholtens (17) en Vera Brunink (16) van Fitter Brein op Facebook. In een Q&A beantwoordden ze de vragen van de kijkers en volgden ze de blindsimultaan op de voet.
Projectleider Zainal Palmans (29) uit Hoogeveen keek tevreden terug op een geslaagd evenement. ,,Een in juli gepland Fitter Brein evenement kon dit jaar niet doorgaan en deze online damshow hebben we binnen drie weken van de grond getild.” Het gaf Palmans extra voldoening dat hij zijn topattractie zelf heeft ontdekt en opgeleid. ,,Toen Lisa 8 was had ik al door dat ze een voor die leeftijd geweldig voorstellingsvermogen had en heb haar geholpen dat verder te ontwikkelen. Prachtig natuurlijk dat we nu met haar inbreng Fitter Brein zo op de kaart konden zetten.”
Meer informatie over Fitter Brein?
Neem contact op met Lieke ’t Hart via: lieke.t.hart@hannn.eu
Meer lezen?
– de Toren: “Meeslepend blinddamgevecht van Lisa Scholtens”
– RTV Drenthe: “Lisa (15) speelt drie potjes blinddammen tegelijk”
– Filmpje RTV Drenthe: “Lisa doet aan blinddammen”
– Dagblad van het Noorden: “Lisa Scholtens steelt blind de show”
Foto: Gerrit Boer