Koeien hebben hoorns, dat is hun natuur

Een zacht zonnetje. Een fris Waddenbriesje. Een zingende veldleeuwerik. Het is goed toeven op het land van Ben en Mieke. Hun boerenbedrijf staat in het Noord-Groningse Hornhuizen. Langs de Waddenzee begonnen ze in 2003 met biologisch dynamisch ‘boeren’. Met respect voor dier én natuur. Hart van het bedrijf: 85 melkkoeien. Met hoorns. Precies zoals de natuur ze heeft bedacht.

De ‘gehoornde’ kudde van Ben en Mieke ligt er prinsheerlijk bij op het uitgestrekte land langs de Wadden. Op hun bordje ligt een salade van vers gras, madeliefjes, paardenbloemen en weegbree. De koeien hebben op het veld en in de grote stal alle ruimte. Botert het onderling even niet, dan kunnen ze een royale stap opzij te zetten. Wel zo handig, want koeien vechten. Niet vaak, maar toch. De hoorns kunnen tot lelijke verwondingen leiden. Daarom kiezen de meeste boeren voor onthoornen.

Geen sieraden
Voor Ben en Mieke geen optie. Het mag niet volgens de regels van biologisch dynamische landbouw, ze willen het ook niet. Koeien hebben hoorns. Dat is de natuur. Hun natuur. En gelukkig wordt er op hun land maar zelden gevochten. Ben: “Koeien zonder hoorns vechten juist vaker. De hoorns zorgen voor veel onderling respect. Er is een duidelijke rangorde. Dat brengt rust in de kudde.

De hoorns dienen niet alleen ter verdediging. Ze helpen de koe om af te koelen als het warm is, stimuleren de stofwisseling en zijn een bron van mineralen. “Die maken de koeien vrij als ze gekalfd hebben. Dat kost veel energie.” Hoorns zijn geen sieraden, verzekert Ben. “Ze hebben zeker een functie. En ze zijn een antenne. Zijn de hoorns koud, dan wijst dat op koorts.

Fitte koeien
Gelukkig is de kudde gezond en fit, weet Mieke. “Onze koeien worden gemiddeld iets ouder dan zes jaar. Anderhalf jaar ouder dan de meeste koeien. Ze lopen twee keer per dag naar de stal om gemolken te worden. Leggen heen en terug maximaal een kilometer af. Dat is best veel. Ze zijn gespierd, fit en hebben een goede afweer.

De koeien zijn topfit maar geven minder melk dan hun soortgenoten. Dit komt door de voeding die ze krijgen voorgeschoteld. “Veel koeien krijgen naast gras veel krachtvoer, in de vorm van brokken, en mais. Onze dieren leven 240 dagen per jaar buiten en eten relatief veel gras. Ze krijgen verder eiwitten van eigen land. Geen brokken dus maar zelf verbouwde veldbonen, granen en erwten. Koeien die meer gras eten, worden ouder. Krijgen ze meer brokken dan geven ze meer melk. Voor ons is dat niet het belangrijkste. Wij bedrijven een andere vorm van topsport.

Goede kaarten
Mieke doelt op de weg van biologisch dynamisch boeren. Een pad dat Ben en zij in 2003 insloegen. Ben’s vader Max boerde al jaren met veel succes biologisch. In Hornhuizen lagen kansen om zijn bedrijf voort te zetten en een stapje verder te gaan. Het stel vond een plek met veel land dichtbij elkaar en met ruimte voor een grote stal. Belangrijk, want koeien met hoorns hebben ruimte nodig. “Wij hebben de stal aangepast aan de koeien en niet andersom.

Dit lijkt niet voor alle boeren weggelegd. Mieke: “Als je als boer al de overstap wilt maken naar biologisch dynamisch, moet je eerst land zien te vinden. Lukt dat, dan is de grond vaak niet betaalbaar. Wij hebben in die zin geluk gehad. We hadden dankzij Ben zijn vader de goede kaarten om dit avontuur te beginnen.

Ben beaamt dit. “Maar dan moet je het ook nog aandurven om deze weg in te slaan. Wij willen niet maximaal produceren. Maar een goed evenwicht vinden voor dier, natuur en mens. Hier staan de koeien in hun kracht en wij ook. Hier bepalen wij hoe we het doen en niet de industrie. Hier kan ik écht boer zijn.” Dat boert meer dan goed. Maar veel belangrijker is dat Ben en Mieke in Hornhuizen volop genieten. “We zouden nergens anders willen ‘boeren’ dan hier. Als ik mijn koeien zie, kan in alleen maar denken: wat hebben zij het goed.


WADDENZUIVEL
Mieke is degene die met de melk van de kudde zuivel maakt. De verse melk vormt de basis voor producten zoals kaas, kwark, melk, boter en slagroom die onder de naam Waddenmax wordt verkocht. Alle producten hebben een biologisch dynamisch keurmerk. De zuivel is te koop op de boerderij zelf en op verschillende plekken in de Provincie. Zie www.waddenmax.nl.

Deel dit nieuwsbericht

Jouw Nieuws Hier?

© Meer Gezonde Jaren | 2024
Realisatie: BrandNewFresh.com